De Europese BEN-definitie luidt als volgt: “De dichtbij nul liggende of zeer lage hoeveelheid energie die is vereist, dient in zeer aanzienlijke mate te worden geleverd uit hernieuwbare bronnen, en dient energie ter plaatse of dichtbij uit hernieuwbare bronnen worden geproduceerd te bevatten.” Dit is de Europese context waarbinnen Vlaanderen een definitie heeft uitgewerkt voor bijna energieneutrale gebouwen (BEN gebouwen). OVED, het overlegplatform voor energiedeskundigen, heeft een eerste onderzoek gedaan naar de duurzame onderbouw van de E30 norm. De nieuwe visie werd vergeleken met de nieuwe invulling van de BEN norm op Vlaams niveau.

Passiefhuis

De referentiewoning is een recent gebouwde passief woning. De totale kostprijs van de woning is 250 000euro exclusief de aankoop van de gronden. Deze woning haalt een E peil van E28 en heeft een K waarde van 14. In tabel 1 vindt u de specifieke isolatiediktes en het bijhorende kostenplaatje.  Deze woning werd in 2013 opgeleverd en heeft berekende netto energie behoefte van 9,05kWh/m². Deze woning is tevens in regel met het besluit “Minimum aandeel Hernieuwbare Energie” door het opnemen van zonneboiler met 5,5m² zonnepanelen.

Case 1

In deze case wordt de isolatiedikte gehalveerd en werd er ook gekozen voor standaard schrijnwerk met een isolatiewaarde van 1,1 (dubbel glas). Dit schrijnwerk is wel 50% goedkoper dan passief driedubbel gelaagd glas. Om de warmteverliezen te compenseren werd ook gekozen voor een verwarmingsketel met een hoger vermogen, de kostprijs voor een dergelijke installatie kost wel 25% meer. Om het E peil verder naar beneden te brengen werd een bijkomende aankoop van zonnepanelen gedaan. Twintig zonnepanelen van elk 235kw werden toegevoegd aan het gebouw, waardoor het E peil terug zakt naar 28. De aankoop van de zonnepanelen kost wel meer dan 10000euro. Maar het valt vooral op dat de netto energiebehoefte stijgt tot 44kWh/m².

Conclusie

De netto energie behoefte is een onlosmakelijk deel voor een duurzame invulling van de BEN norm (E30). Uit het voorbeeld blijkt dat het verschil in kostprijs tijdens de bouwfase slechts 4% verschil bedraagt, maar de kostprijs voor de energiebehoefte stijgt met 488%! De bewoners betalen dus minimaal een factor 5 meer voor het energieverbruik. Bovendien zorgt de overcompensatie door het inwerken van 20 zonnepanelen voor extra piekbelastingen op het net, wanneer de productie van de zonnepanelen het verbruik van de woning overstijgt. De keuze voor de invulling van de BEN eisen wordt dus cruciaal voor een duurzame invulling van de Europese verplichting tot bijna energie neutrale gebouwen.

Jochen De Smet, secretaris OVED, Annemie De Kooning, Xenadvies

Dit artikel werd gepubliceerd in de eerste editie van POWER pro, Hét vakblad voor de energieprofessional